55-ta Rocznica powołania
Zakładu Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Drodzy Państwo,
wczesną wiosną 1964 roku rozpropagowano w maturalnych klasach szkół województwa katowickiego, że od Października roku Pańskiego 1964 rozpoczną się studia na kierunku FIZYKA w Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach. Proszono jednocześnie przyszłych maturzystów, którym śniły się po nocach studia na tym wymarzonym ich kierunku, aby zechcieli rozpocząć te studia nie w Krakowie, nie we Wrocławiu, na znanych i markowych Uniwersytetach, ale w Katowicach, na istniejącej już niecały rok Filii UJ, gdzie pierwszy rok studiów odbywali już pierwsi studenci Matematyki.
I tak się stało. Zgodnie z procedurą na początku lipca 1964 roku odbyły się egzaminy wstępne na studia, a na początku października grupa młodych ludzi otrzymała indeksy Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego - Filii w Katowicach z wpisanym kierunkiem studiów – FIZYKA. Pięć lat później grupa około 30 młodych fizyków otrzymała pierwsze dyplomy ukończenia studiów fizyki, już na Uniwersytecie Śląskim.
Przez rok grupa pracowników Instytutu Fizyki UJ, prowadzących zajęcia dla nowo przyjętych studentów, pracowała pod kierunkiem prof. dr hab. Danuty Kunisz, ówczesnego Prodziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego d/s Studium w Katowicach i doc. dr Adama Strzałkowskiego.
W roku 1965 doc. dr hab. Adam Strzałkowski objął kierownictwo utworzonego w Katowicach Zakładu Fizyki Ogólnej i rozpoczął się okres bardzo intensywnych prac organizacyjnych, przygotowujących bazę dydaktyczną dla studentów fizyki. Objął on przygotowanie zbiorów demonstracyjnych przy Dużej Sali Wykładowej i organizację samodzielnej I Pracowni Fizycznej. Organizacja bazy dydaktycznej, obejmującej Pracownie Fizyczne I i II oraz Pracownię Elektroniczną, było głównym zadaniem przyjmowanych co roku, nowych pracowników Zakładu, pochodzących tak z macierzystej uczelni – UJ, jak i z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Organizacja studiów fizyki to nie tylko przygotowanie pracowni eksperymentalnych, które wymagały dosyć dużych nakładów finansowych, ale to również organizacja bardzo ważnych zajęć teoretycznych, wymagająca angażowania dobrych fizyków teoretyków, którzy zapewnić powinni studentom wysoki poziom zdobywanej przez nich wiedzy.
Tak się składa, że obecny Zakład Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego jest spadkobiercą tego pierwszego Zakładu Fizyki Ogólnej w Filii UJ w Katowicach, kierowanego początkowo, w latach 1964-1965 przez prof. dr hab. Danutę Kunisz, a w latach 1965-1968 przez doc. dr hab. Adama Strzałkowskiego.
W ramach tego Zakładu powstały początkowo Katedry Fizyki Teoretycznej i Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań, a po wzmocnieniu tego Zakładu przez doc. dr hab. Augusta Chełkowskiego, który wraz z pięcioma pracownikami dydaktycznymi rozpoczął pracę na Filii UJ w Katowicach od początku roku akademickiego 1967/68, utworzono Katedrę Fizyki Ciała Stałego. Wówczas to zespół wszystkich pracowników pracujących dla Fizyki (pracowników dydaktycznych, technicznych, a także pracowników zatrudnionych w ośrodku obliczeniowym i małym warsztacie) liczył już prawie 30 osób, a kierownictwo należało do doc. dr hab. Adama Strzałkowskiego.
Gdy na wiosnę 1968 roku okazało się, że od października tego roku, w oparciu o istniejące w Katowicach uczelnie – Filię UJ i WSP powstanie Uniwersytet Śląski, pan doc. dr hab. Adam Strzałkowski, na znak protestu przeciw arbitralności decyzji, podjętej bez żadnej konsultacji z ówczesnymi władzami uczelni, wycofał się z dalszej pracy w Katowicach, a władza, w tworzącym się Instytucie Fizyki, przekazana została doc. dr hab. Augustowi Chełkowskiemu.
Jak wynika z przedstawionego zarysu historycznego, Zakład Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań jest spadkobiercą pierwszego, powołanego w 1964 roku Studium Fizyki na Filii UJ w Katowicach.
W nadchodzącą wiosnę mijać będzie 55 lat od powołania na Filii UJ w Katowicach Studium Fizyki, które otwierało możliwość studiowania fizyki “uniwersyteckiej” na obszarze Górnego Śląska, a w kilka lat później stało się, jedną z zarodzi obecnego Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego.
Wydaje się, że tak znaczącą rocznicę należy uczcić w gronie nie tylko obecnych i byłych pracowników i doktorantów Zakładu Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań, ale też tych, kiedyś młodych ludzi, którzy w 1964 roku odważyli się na studia Fizyki w ówczesnym Studium. Prawdopodobnie będzie to ostatnia taka rocznica organizowana przez Zakład Fizyki Jądrowej i Jej Zastosowań. A to dlatego, że zgodnie z przeprowadzaną reformą szkolnictwa wyższego w naszym kraju, Katedry i Zakłady przestaną istnieć w obecnym swoim kształcie.
Dlatego właśnie postanowiliśmy przesłać tę garść informacji o zbliżającej się rocznicy i jednocześnie zaprosić Was na wspólne świętowanie tej uroczystości rocznicowej.
Na miejsce tego świętowania wybraliśmy, podobnie jak 5 lat temu, stary, XIV-wieczny, rycerski zamek obronny w Kurozwękach koło Staszowa, na ziemi kieleckiej, pełnej świadectw wydarzeń historycznych w naszym kraju. Termin tego spotkania to 17 i 18 maja 2019 roku (piątek/sobota).
Szczegółowe informacje na temat tego spotkania, o drogach dojazdu i organizowanym transporcie na spotkanie, o harmonogramie jego przebiegu zamieszczać będziemy na stronie internetowej: http://indico.if.us.edu.pl/event/6. Na stronie tej będziemy starali się umieszczać wiadomości istotne dla potencjalnych uczestników naszej uroczystości, a odnoszących się do aspektów finansowych, transportu do/z Kurozwęk, zakwaterowania, a przed samą uroczystością także o jej harmonogramie.
Na stronie tej zamieszczamy też Kartę Uczestnictwa i prosimy o jej wypełnienie (złożenie odpowiedzi w części Rejestracja na powyższej stronie), abyśmy możliwie szybko zorientowali się w liczbie chętnych do udziału, gdyż to pozwoli określić nam koszty tzw. “wpisowego” oraz zarezerwować odpowiednią liczbę noclegów w Kurozwękach.
Wszystkich, którzy wyrażą chęć uczestnictwa w tym uroczystym spotkaniu prosimy o śledzenie tej strony internetowej, na której będziemy umieszczać bieżące informacje organizacyjne.